Grooming: Het ‘Kinderlokken’ van de moderne tijd

Ik weet nog goed dat mijn moeder mij vroeger altijd waarschuwde voor vreemde mannen in de speeltuin. Ze waarschuwde mij om niet zomaar met ‘vreemde mannen’ mee te gaan omdat ze mogelijk geen goede bedoelingen zouden hebben. Het typische beeld van een kinderlokker dus: een man in de speeltuin die snoepjes uitdeelt in de hoop kinderen te kunnen overhalen tot bijvoorbeeld seksueel contact. Tegenwoordig werkt dit heel anders..

De zogenaamde ‘kinderlokkers’ staan niet meer in de speeltuin, maar doen zich nu voor als sociale tiener op het internet, bijvoorbeeld in games en via sociale media om een band op te bouwen met het kind. Eveneens met de bedoelingen om het kind tot seksuele handelingen te verleiden. Compleet anders dan het ouderwetse ‘kinderlokkerplaatje’ dus. In dit artikel wil ik graag wat uitgebreider ingaan op dit fenomeen grooming.  

Wat is Grooming?
Volgens de website van de Politie is grooming te omschrijven als digitaal kinderlokken. Volgens hen is er sprake van grooming als een volwassene via ICT contact legt met een kind, met de intentie om dat kind te ontmoeten met het doel om seksueel misbruik te plegen of kinderpornografische afbeeldingen te produceren.

In het geval van Grooming wordt er dus contact gelegd door een volwassene met een kind. Dat kan via verschillende platforms. Zo maken groomers vaak gebruik van games om in contact te komen met kinderen en tieners. Ook is sociale media zoals Instagram of bijvoorbeeld TikTok een interessante plek voor een groomer.

Hoe manipuleert de dader zijn slachtoffer?
Het doel van de groomer is om in eerste instantie jouw vertrouwen te winnen. Dit doen zij vaak door echt persoonlijk contact te maken, waarbij ze zich voordoen als bijvoorbeeld tienerjongen. Ze willen in eerste instantie vrienden worden en doen hun best om een band op te bouwen. Er is in het groomingsproces in veel gevallen sprake van bepaalde fasen:

Fase 1 Vrienden worden;
De groomer doet zich voor als iemand van jouw leeftijd en luistert goed naar jou. Hij/zij stelt veel vragen, wil graag meer over je te weten komen en geeft jou veel complimenten en positieve feedback. Je mag en kan alles zeggen tegen deze persoon. Je hebt het gevoel er een vriend bij te hebben, wat natuurlijk een heel fijn gevoel is!

Fase 2 Opbouwen van de relatie;
Op het moment dat je een vriendschapsrelatie hebt zal de groomer zijn/haar best doen om de relatie verder te verdiepen en het vertrouwen te winnen.

Fase 3 Risico’s in kaart brengen;
Voor een groomer is het belangrijk om te weten of hij/zij gevaar loopt ontmaskerd te worden. Daarom zal hij/zij veel vragen stellen zoals: “Kijkt je moeder mee?”, “Vertel je andere mensen over onze gesprekken?”, etc. Dit zijn vaak de eerste signalen die aangeven dat je met een groomer te maken hebt.

Fase 4 Isoleren van familie;
In fase 4 zullen groomers hun best doen om jou te isoleren van je familie en er in ieder geval voor te zorgen dat jullie relatie geheim blijft. Ze zullen vragen om de gesprekken niet met anderen te delen, omdat het echt ‘van jullie samen’ is. Mogelijk zal de groomer ook slecht spreken over je familie of juist datgene geven wat je mist van je familie, zodat de groomer steeds belangrijker voor je wordt.

Fase 5 Starten van seksuele relatie;
Dit is de laatste fase in het groomingsproces. Deze wordt langzamerhand opgebouwd en begint onschuldig. Een groomer zal in eerste instantie niet meteen seksuele handelingen vragen, maar werkt daar langzaam maar zeker naartoe. In het begin kan het subtiel zijn, zoals het geven van complimenten over je lichaam en kleding. Naar verloop van tijd zal de groomer steeds meer willen, zodat het leidt tot delen van naaktbeelden, webcambeelden of seksuele afspraken offline.

Het gevaarlijke van grooming is dat de dader zeer onschuldig overkomt en langzamerhand jou manipuleert richting seksuele handelingen. Vaak doen zij dat bij tieners, die op dat moment in een experimentele fase van hun leven zitten. Zij worden nieuwsgierig op seksueel gebied en het is dus niet gek dat zij op dat gebied nieuwe dingen willen uitproberen en het spannend vinden om te experimenteren. Op dit gegeven spelen groomers heel slim in.

Sextortion
Zodra je gevangen bent in het net van een groomer is het heel ingewikkeld om daaruit te komen. Vaak gebruiken groomers eerste (naakt)beelden, kwetsbare informatie of daadwerkelijke seksuele acties als reden om je de volgende keer te chanteren. Zij dreigen om deze informatie of beelden te delen op het internet, je ouders te vertellen over wat je hebt gedaan of ze dreigen met andere middelen, zoals geweld of het bedreigen van je familie. Dit heet ook wel: sextortion, wat je kunt vertalen als ‘seksuele afpersing’. Zodra je eenmaal in dit net gevangen zit is het heel ingewikkeld om hier uit te komen.

Wat als grooming jou is overkomen?
Je bent in het net van een groomer terecht gekomen en wordt gechanteerd door je dader. Hoe ga je hiermee om?

• Allereerst zou je kunnen kijken op de website: https://www.helpwanted.nl/. Zij zijn expert op dit gebied en kunnen jou helpen en vragen beantwoorden via de chat.
• Het is daarnaast verstandig om iemand in vertrouwen te nemen, zoals je ouders, een vriend of vriendin. Het helpt om het niet alleen te hoeven doen en niet alleen met jou geheim rond te hoeven lopen.
• Weet daarnaast dat wat de groomer doet strafbaar is en dus strafrechtelijk kan worden vervolgd. De stap naar de politie is dus een mogelijkheid.
• Tot slot, doe niet wat de dader van je vraagt. Als jij nergens meer op ingaat en de dader blokkeert kan hij niets meer tegen jou gebruiken en heeft hij jou niet meer in zijn macht. De kans dat de foto’s daadwerkelijk online komen of de dreiging daadwerkelijk uitgevoerd wordt is heel klein, omdat de dader daarmee ook het risico om opgepakt te worden vergroot. De grootste tip is dus: doe niet wat de ander van je vraagt en vraag hulp uit je omgeving of van professionals!

Heb je daadwerkelijk seksueel contact gehad met de groomer? Dan is het belangrijk om te beseffen dat jij hier niks aan kunt doen. Je hoeft je er niet voor te schamen of je schuldig te voelen. Weet dat er hulp is en nare ervaringen te behandelen en te helen zijn. Het is wel belangrijk dat jij anderen hiervan op de hoogte brengt en hulp zoekt.

Hoe kun je jezelf wapenen tegen grooming?
Het is natuurlijk helemaal fijn als je grooming tegen kunt gaan. Er zijn verschillende manieren om grooming tegen te gaan. Een aantal tips beschrijf ik hieronder.

Tips:

1. Zoek de persoon op via sociale media: Heeft hij of zij veel vrienden? Is er veel persoonlijke informatie over deze persoon bekend? Deelt hij of zij veel foto’s van zichzelf publiekelijk? Als dit niet het geval is, kan je je afvragen of het een echt persoon is of het dus gaat om een groomer met een nepprofiel.
2. Stel veel vragen om te achterhalen of iemand echt is: stel vragen om te achterhalen of iemand ‘echt’ is. Bijvoorbeeld: Woon je in de buurt? Naar welke school ga je? Heb je gemeenschappelijke vrienden/kennissen? Merk je dat iemand weinig persoonlijke informatie deelt, weet dan dat je te maken kan hebben met een groomer en wees voorzichtig.
3. Doe een check via Google images. Uiteraard gebruikt een groomer niet zijn eigen foto. Daarom kun je een check doen via Google Images. Vraag om een foto, of download een foto van sociale media. Upload de foto vervolgens op Google-images. Zo zie je snel of de persoon daadwerkelijk is wie hij zegt dat hij is. Verschijnt de foto met een andere naam? Dan heb je hoogstwaarschijnlijk te maken met een groomer.

Hoe kun je als ouder je kind beschermen of met je kind praten over grooming?
Het allerbelangrijkste is dat er open gepraat kan worden over wat er gebeurd op internet. Probeer je kind niet te veel in te perken of hele strenge regels op te stellen. Tieners zijn nu eenmaal nieuwsgierig en zullen toch wel experimenteren. Juist een open sfeer kan ervoor zorgen dat ze het gevoel hebben altijd met je te kunnen praten als ze ergens over twijfelen of als er iets gebeurd wat niet oké is.

Geef daarnaast voorlichting aan je kind over het feit dat er mensen zijn die zich anders voor kunnen doen met verkeerde bedoelingen. Geef ze bovenstaande tips mee en dat ze altijd met je mogen praten als ze twijfelen. Daarnaast kan het sowieso handig zijn om zo nu en dan met je kind een gesprek aan te gaan over wat zij doen op het internet en met wie zij praten en omgaan.

Tot slot kan je wel een aantal basisgrenzen opstellen. Bijvoorbeeld: ken je iemand niet, accepteer hem of haar dan niet online. Of: Stuur geen seksuele foto’s of filmpjes naar anderen op en vertel daarbij de risico’s. Bespreek vooral alles samen. Door het bespreekbaar te maken blijft er niets voor je verborgen. Samen kun je kijken naar wat mogelijk is, en wat niet. Zo leer je je kind grenzen stellen en situaties goed in te schatten.

Denk je dat je dat je kind weleens te maken heeft met grooming? Probeer bovenstaande tips uit en kijk op www.helpwanted.nl. Daar kun je ook als ouder goed terecht.

Conclusie
Het moderne kinderlokken is behoorlijk gevaarlijk en moeilijk te onderscheiden. Wees daarom altijd online op je hoede en bescherm je kinderen voor mensen met kwade bedoelingen. Mocht er toch iets gebeurd zijn, zorg dan snel voor hulp. Het is belangrijk om in alle openheid over dit soort ervaringen te praten. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter voor jezelf/het kind.

Bronnen:
https://www.politie.nl/informatie/wat-is-grooming.html
https://slachtofferwijzer.nl/artikelen/grooming-hoe-hiervoor-waken